Is paragliden gevaarlijk of veilig?

Is paragliding gevaarlijk of veilig?

Vrijheid in de lucht met verantwoorde veiligheid.

Paragliden…….. een fascinerende luchtsport die de unieke kans biedt om als een vogel door de lucht te zweven. Het gevoel van vrijheid en de adembenemende uitzichten maken deze sport steeds populairder, de sport groeit heel snel.

Voordat je de lucht in gaat, is het cruciaal om mogelijke risico’s en veiligheidsmaatregelen te begrijpen. Er heerst een ongefundeerde angst ten opzichte van deze relatief veilige sport. In dit blog duik ik in de belangrijkste gevaren van paragliding en geef praktische tips om veilig te blijven, gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeken die werden uitgevoerd onder een groot aantal paragliding piloten.

De cijfers en uitkomsten in deze tekst zijn afkomstig van wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd door onder andere de universiteit van Portsmouth. Dit onderzoek uit 2020 is gebaseerd op ruim 96.000 paragliding vluchten met in totaal bijna 88.000 vlieguren gemaakt in het jaar 2019.

Een verwijzing naar het onderzoek vind je onderaan dit artikel.

Wat zijn de meest voorkomende risico’s bij paragliding?

Volgens het onderzoek dat incidenten in de paragliding wereld analyseerde, gebeuren er per 100.000 vluchten gemiddeld 1,4 dodelijke ongevallen en 20 ernstige verwondingen. In meer gedetailleerde analyses bleek dat mannelijke piloten tussen de 30 en 45 jaar het vaakst betrokken waren bij ongevallen, meestal door risicovolle manoeuvres of onderschatting van weersomstandigheden. Ongevallen komen het vaakst voor tijdens de landing, waarbij verkeerde inschattingen van de windrichting een belangrijke factor zijn. Verder bleek dat 60% van de ernstige verwondingen bestaat uit botbreuken, vooral aan de benen en rug. Ongeveer 15% van de ongevallen leidde tot langdurige revalidatie of blijvende schade. Piloten met minder dan 50 vlieguren hadden een hoger risico op incidenten vergeleken met meer ervaren vliegers.

Paragliden ongelukken: de belangrijkste oorzaken van incidenten:

1. Piloot fouten (70%): De meeste ongelukken worden veroorzaakt door fouten van de piloot, zoals het maken van verkeerde manoeuvres, slechte beslissingen tijdens de vlucht of onvoldoende kennis van aerodynamica. Relatief veel ongelukken ontstaan tijdens het laatste gedeelte van de landingsfase.
2. Weersomstandigheden (15%): Weersveranderingen zoals harde wind, plotselinge thermiek of veranderende luchtstromingen kunnen ernstige gevolgen hebben.
3. Omgevingsfactoren (10%): Vliegen in de buurt van obstakels zoals bomen, gebouwen of elektriciteitsleidingen verhoogt het risico op botsingen.
4. Technische problemen (5%): Hoewel zeldzaam, kunnen technische mankementen aan de uitrusting, ook leiden tot ernstige ongevallen.

Om deze grafiek in harde cijfers om te zetten hieronder een berekening van het aantal ongevallen aantal per 100.000 vluchten in cijfers i.p.v. procenten:

1. Weersomstandigheden (waarvan een gedeelte ook tot pilootfouten gerekend kunnen worden): 3,21
2. Pilootfouten: 14,98
3. Technische problemen: 1,07
4. Omgevingsfactoren: 2,14

Uit bovenstaande is dus op te maken dat piloten meestal zelf de oorzaak zijn.

Als paragliding piloot kies je zelf het veiligheidsniveau:

Paragliders worden ingedeeld in vier categorieën: EN A, B, C en D. Deze classificaties geven het veiligheidsniveau en de complexiteit van de vleugel aan en helpen piloten bij het kiezen van een geschikte paraglider op basis van hun ervaring en vaardigheden.

• EN A (Beginner): Deze vleugels bieden maximale stabiliteit en zijn zeer vergevingsgezind. Ze reageren rustig op stuurbewegingen en herstellen snel van fouten, waardoor ze ideaal zijn voor nieuwe piloten.
• EN B (Tussenliggend): Deze categorie wordt verder onderverdeeld in drie subcategorieën:
  • Low-B (Lage B): Vleugels met een hoge mate van passieve veiligheid en vergevingsgezindheid. Geschikt voor piloten die overstappen van EN-A vleugels en meer prestaties zoeken zonder te veel complexiteit. Ook geschikt voor opleiding als de fabrikant dit verklaard. ( KNVvL ziet dit anders)
  • Mid-B (Midden B): Een balans tussen prestaties en veiligheid. Deze vleugels zijn iets wendbaarder en presteren beter dan Low-B modellen, maar vereisen meer vaardigheid en ervaring.
  • High-B (Hoge B): Ontworpen voor ervaren piloten die maximale prestaties zoeken binnen de EN-B klasse. Ze zijn gevoeliger en vereisen een meer actieve piloot input.
• EN C (Gevorderd): Ontworpen voor ervaren piloten die op zoek zijn naar hogere prestaties. Deze vleugels reageren gevoeliger en vereisen een goed begrip van vliegtechnieken en noodprocedures.
• EN D (Competitie): Deze vleugels zijn ontworpen voor wedstrijdvliegen en zijn geschikt voor zeer ervaren piloten. Ze zijn minder vergevingsgezind en vereisen een hoog niveau van technische vaardigheden.

Belangrijk: Piloten die met een paraglider vliegen die niet aansluit bij hun ervaringsniveau, lopen aanzienlijk meer risico. Het kiezen van een vleugel die te hoog is ingeschaald kan leiden tot ernstige ongevallen, vooral bij onverwachte situaties. Kies altijd een paraglider die past bij je huidige niveau en groei geleidelijk naar complexere categorieën.

Gevaren, gevolgen en ernst van de incidenten.

Om inzicht te krijgen in de ernst van de risico’s, presenteren we de gevolgen per incident categorie:

• Pilootfouten: Hoog risico op ernstige verwondingen zoals botbreuken en rugletsel.
• Weersomstandigheden: Variabele gevolgen afhankelijk van de intensiteit van het weer.
• Omgevingsfactoren: Wisselende impact, met mogelijke fatale afloop bij harde botsingen.
• Technische problemen: Hoewel zeldzaam, vaak met ernstige gevolgen als ze optreden.

Toenemend gevaar met ervaring.

Naarmate piloten meer ervaring opdoen, kunnen ze ook grotere risico’s nemen. Gevorderde manoeuvres zoals acrobatische stunts of het vliegen in extreme weersomstandigheden vergroten de kans op ernstige ongevallen. Dit komt deels door een gevoel van zelfvertrouwen dat kan leiden tot het onderschatten van risico’s.

Deelnemen aan competities, gevaarlijk!

Paragliding competities komen met extra druk op een piloot om prestaties te leveren en grenzen te verleggen. Dit kan ertoe leiden dat piloten risico’s aanvaarden die normaal gesproken als onacceptabel worden beschouwd. Een piloot die bereid is om grotere risico’s te nemen heeft daarmee een grotere kans om hoog in het klassement te eindigen, dat de kans om op de I.C. te eindigen daarmee ook vergroot vergeet men vaak. Daarom is het cruciaal om veiligheid altijd boven competitie te stellen.

Veiligheidsmaatregelen om gevaren te reduceren.

Beginnende paragliders kunnen veel doen om de risico’s te verminderen. Hier zijn enkele essentiële veiligheidsmaatregelen:

1. Volg een training

Neem altijd les. Een instructeur leert je de basisprincipes van vliegen, landingstechnieken en noodprocedures, zelf aanmodderen is echt gevaarlijk.

2. Controleer de weersvoorspelling

Controleer de weersomstandigheden voorafgaand aan elke vlucht. Leer hoe je windrichtingen, thermiek en luchtdruk correct interpreteert.

3. Gebruik kwaliteitsuitrusting

Investeer in een uitrusting laat je glider tijdig keuren. Een goede helm, harnas, noodparachute en gekeurde glider zijn essentieel.

4. Ken je grenzen

Wees je bewust van je ervaringsniveau en vlieg nooit onder moeilijke omstandigheden die je vaardigheden te boven gaan. Het is veel stoerder om je eigen grenzen te erkennen dan risico’s bewust op te zoeken.

5. Sluit risico’s uit

Verdiep je in het vlieggebied, turbulente zone’s en locale risico factoren. Spreek met locale piloten. Zorg dat je ALTIJD de optie hebt om vanaf de startplaats niet vliegend terug te keren naar de landing of in ieder geval naar beneden. Zorg voor voldoende eten en drinken zodat je de gelegenheid hebt om ruim te parawaiten als de omstandigheden niet optimaal zijn om te starten.

6. Blijf current

Paragliding is een continu leerproces. blijf op de hoogte van nieuwe technieken en veiligheidsprotocollen, hou je ervaring op pijl.

7. Hanteer de “wat als” methode.

Je kunt met de wat als…. methode potentiële risico’s onderkennen en de situatie veiliger maken.

Vermijd competitieve druk; het grootste gevaar!!

Paragliding moet een persoonlijke hobby zijn, geen manier om indruk te maken op anderen. Probeer anderen niet af te troeven door gevaarlijke stunts uit te voeren of door trots je vaardigheden te tonen. Dit kan leiden tot ernstige verwondingen of fatale ongevallen.

Piloten die vliegen om spectaculaire video’s op instagram te kunnen plaatsen bevinden zich in een andere risicogroep dan degenen die herinneringen in hun geheugen op slaan. Paragliding piloten met een beloningssysteem wat gebaseerd is op aanzien en respect komen zichzelf vroeg of laat een keer tegen. Ik hoop dat dit dan een wijze les is in plaats van een langdurig revalidatietraject of erger.

Focus op je eigen groei en veiligheid in plaats van prestaties tegenover anderen. Er gaat een gezegde rond: “Everyone will experience a crash at some point”. Dit is onzin, je hebt een veilige zone en een gevaarlijke zone waarin je kunt verkeren, bouw een ruime veiligheidsmarge in en “stick to it”. Dit geldt ook ten aanzien van je keuze voor je uitrusting, locatie, omstandigheden en risico’s die je bereid bent om te nemen.

De kans op een ongeval heb je voor een enorm groot deel zelf in de hand. Ik kan onmogelijk verkondigen dat ikzelf nooit een aan paragliding gerelateerd ongeval zal meemaken. Wat ik wel kan zeggen is dat ik alle overwegingen bewust maak en dat een risico inschatting met de inbouw van een veiligheidsmarge ingebakken zit in al mijn overwegingen en besluitvormingen. Voelt iets niet goed maar krijg je het niet helder? Vertrouw dan op je intuïtie.

Ik heb niemand iets te bewijzen, vermijd competities, neem soms de beslissing om niet te starten of land soms halverwege een XC-tocht door veranderende condities. Ik keer halverwege een geplande route wel eens om omdat het wel erg turbulent is. Dit is mijn garantie dat ik nog lang kan genieten van de meest fantastische hobby die ik tot nu toe mocht ervaren. Het gevoel van vrijheid en het driedimensionaal kunnen bewegen, de saamhorigheid tussen soortgenoten, het buiten bezig zijn met de elementen van de natuur. Voor mij een van de mooiste dingen in mijn leven.

En dan het antwoord op de vraag waar we mee begonnen: Is paragliden gevaarlijk of veilig?

Nee, paragliden is niet gevaarlijk. De sport komt wel met bepaalde risico’s maar deze heb je voor een groot deel zelf in de hand én je kunt er zelf invloed op uitoefenen.

Uit het onderzoek blijkt dat 29 van de 100.000 vluchten ( = 0,029%) leidt tot een ernstig ongeval: wat betekend 2 dagen of langere ziekenhuis opname.

Een ander onderzoek van de BHPA toont een fatality rate (kans om te overlijden van 0,00046% per vlucht)

Zetten we deze berekening om naar begrijpelijke cijfers dan is de kans op overlijden statistisch gezien 100% eens in de 217.391 vluchten. Ofwel bij het maken van 1000 vluchten per jaar loop je het risico om eens in de 217 jaar te overlijden als gevolg van het vliegen met een paraglider.

Maak je 100 vluchten per jaar loop je dus 1x per 22 eeuwen dit risico……….. Ben je geboren rond de jaartelling en lees je nu dit artikel dan wordt het dus oppassen voor je!

Veilig paragliden:

We combineren een jarenlange ervaring met een sterke focus op veiligheid, maximale prestaties en plezier. Bezoek onze winkel en ontdek hoe wij jou kunnen helpen om veilig en met vol vertrouwen de lucht in te gaan.

In Nederland wordt veel met een paramotor gevlogen, Je hebt hiervoor geen bergen nodig en kunt volledig zelfstandig het luchtruim kiezen. Lijkt dit je wat? Boek een proefles of begin meteen aan een “paramotor opleiding”.

*1.https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1016/j.wem.2021.11.011#:~:text=Incident%20rates%20of%20paragliding%20were,rather%20than%20equip%2D%20ment%20failure

*2 https://asma.kglmeridian.com/view/journals/amhp/88/11/article-p1016.xml